Register Ritueelbegeleider
Ik ben trots!
Vanaf deze week mag ik mij Register Ritueelbegeleider noemen!
Afgelopen week vond mijn gesprek met de toetsingscommissie plaats. Een prettig gesprek met vakgenoten, die geïnteresseerd waren in de manier waarop ik mijn werk doe. Na afloop kwam het verlossende woord; Ik mag me Register Ritueelbegeleider noemen.
De Landelijke Beroepsvereniging voor Ritueelbegeleiders heeft sinds eind 2021 een kwaliteitsregister. Het Register Ritueelbegeleiders is een uitvloeisel van de in 2019 vastgestelde Beroepsstandaard ritueelbegeleider.
Het Register is voor partnerorganisaties en consumenten een waarborg voor de inhuur van een betrokken professional. De Registerleden zullen worden vermeld op de website van de LBvR en mogen ‘RR’ achter hun naam zetten.
De registerleden worden bevraagd en getoetst op hun senioriteit, en daarna wordt van hen verwacht dat zij gedurende de registratieperiode hun vak onderhouden, bijleren, reflecteren. “Groei gaat niet zonder aandacht. Bewust bezig zijn met je eigen ontwikkeling is een voorwaarde”, aldus zegt Indra van de Berg, een van de Registercommissieleden.
Voor een lief klein meisje
Afgelopen week mocht ik de afscheidsdienst van een lief, klein meisje begeleiden. Voor haar schreef ik dit gedicht:
Als een veertje…
Als een veertje, licht en zacht
meldde zich met al haar kracht
het leven van een mensenkind
Als een veertje, licht en zacht
verdween het zachtjes in de nacht
en zweeft voor altijd op de wind
~Lucie~
Leef je droom
In de kerstvakantie leefde zoonlief in een magische droomwereld. Hij mocht meespelen in de kerstshow van Toverland. Een show waarin een kleine goochelaar transformeert in zijn oudere zelf. Een magisch verhaal waarin Peter Eggink vertelt hoe hij er als klein jongetje van droomde een grote goochelaar te worden, hoe hij bleef dromen en oefenen en hoe magisch sneeuw voor hem was en is. Een verhaal gevuld met goocheltrucs en illusies, waarbij je niet begrijpt wat je allemaal ziet. Een verhaal met een mooie boodschap: “Blijf dromen, want dromen komen uit.”
Als trotse mama was ik bij de optredens aanwezig, me verbazend over de goochelkunsten van Peter en de manier waarop hij het publiek meeneemt in zijn verhaal. Hoe bijzonder wanneer je zoiets kunt en mag doen!
En toen besefte ik dat datgene wat ik doe veel lijkt op wat Peter doet. Net als hij door de eerste muziek en met het decor een magische sfeer schept, schep ik bij een afscheidsdienst een bijzondere sfeer in de muziek en in de woorden waarmee ik mensen meeneem in het verhaal van de overledene. Door datgene wat ik zeg geef ik mensen de ruimte het gevoel van nu, het gemis, te ervaren en neem ik hen mee terug in de tijd. Terug naar mooie momenten die ze met hun dierbare meemaakten.
Waar Peter goocheltrucs gebruikt om mensen te verbazen en het verhaal diepgang te geven, breng ik door handelingen, rituelen, de overledene nog dichterbij. Kaarsjes aanmaken, omdat oma dat altijd deed; bloemen geven, omdat opa zo van tuinieren hield.
Wanneer het nu is beleefd en er is teruggekeken naar vroeger, geef ik mensen graag een troostende of hoopvolle boodschap mee: Herinneringen gaan nooit verloren, liefde blijft bestaan over de grens van de dood, “enne gojje meens blieft aaltiëd laeve.”
De jongensdroom van Peter Eggink kwam uit, zoonlief leefde in een droom en ook ik ben zo’n geluksvogel. Ik mag doen waarvan ik droomde: er zijn voor andere mensen, samen een laatste mooie herinnering aan iemand die je mist maken.
St. Lucia
St. Lucia
13 december is voor mij een bijzondere dag. Het is de dag van de heilige Lucia. Mijn naamdag en vooral ook de naamdag van mijn oma, waarnaar ik ben vernoemd. Juist door haar ken ik immers deze datum. Bij het ouder worden, liet het geheugen mijn oma in de steek. Mijn verjaardag, en ook die van haarzelf, wist ze niet meer. Haar naamdag, onze naamdag, bleef ze kennen.
Mijn oma. Het is inmiddels ruim 16 jaar geleden dat we afscheid van haar moesten nemen. Samen met ooms en tantes stelden we een heel persoonlijke afscheidsdienst samen. Toen al hield ik me bezig met teksten… Juist vanwege haar dementie stelde ik het gedicht van Toon Hermans voor “Sterven doe je niet ineens, maar af en toe een beetje”. Mijn oom stelde echter, heel terecht: “oma is veel langer sterk en helder geweest dan dement. Laten we vooral daar op terugkijken”.
Deze opmerking is me altijd bij gebleven en hou ik nog steeds in mijn achterhoofd. Natuurlijk liggen de laatste jaren van iemands leven het helderste voor ogen, is het het gemakkelijkste om daar over te vertellen. Natuurlijk zijn dit weken of soms jaren die niet overgeslagen mogen worden. De vraag is vaak wel op welke jaren en momenten je bij een afscheid de meeste nadruk wilt leggen, op alle mooie momenten of op de periode van ziekte en of dementie, en hoe wil de gestorvene zelf herinnerd worden.
Zelf ben ik er van overtuigd dat mijn oma vooral herinnerd wilde worden als de sterke, lieve, heldere vrouw, de trotse oma van een heleboel kleinkinderen, waarvan sommige helaas de echte “Luus” niet hebben gekend. De oma waarvan ik met trots de naam draag.
Advent
Het is zondag 2 december. De adventstijd is begonnen. Heel de wereld kijkt uit naar kerstmis. Het feest van de geboorte van het kind dat licht, liefde en vrede brengt.
Ieder gaat op zijn of haar eigen manier op weg naar kerst. Om me heen zie ik de eerste kerstbomen en kerstmannen al verschijnen. De eerste kerstliedjes klinken uit de radio. Mijn dochters zingen mee met “All I want for christmas”, terwijl mijn zoon “Stille Nacht” oefent op zijn viool. Zelf kijk ik uit naar de gezinsmis, waarin zoonlief mag zingen, en het samen eten op eerste kerstdag, dankbaar dat de hele familie bij elkaar kan zijn.
Dit is namelijk zeker niet vanzelfsprekend. Juist in deze tijd van gezelligheid, van samen eten en drinken, is ook de kwetsbaarheid van het leven voelbaar. Het kindje dat geboren wordt, is nog volledig afhankelijk van zijn ouders, is breekbaar en klein. Kwetsbaar zijn juist met kerst ook de mensen die iemand moeten missen. Juist als families bij elkaar komen, als veel mensen samen zijn, valt het op dat die ene persoon, die is gestorven, er niet meer is. De familie, de vriendengroep is niet compleet en dat doet pijn.
Wanneer je iemand moet missen doet het goed wanneer hier aandacht voor is; een arm om je schouder, een hartelijke uitnodiging, het bewust ontsteken van een kaarsje. Het is fijn wanneer familie en vrienden samen herinneringen ophalen aan die bijzondere kerst dat je dierbare er nog wel bij was. Het doet goed wanneer je kracht kunt putten uit een mooi afscheid. Dankbaar kijk ik met kerst terug op de afscheidsdiensten waarbij ik nabestaanden mocht helpen hiervan een prachtige laatste herinnering aan hun dierbare te maken.
Graag wens ik iedereen een mooie adventstijd en een zalig kerstfeest vol licht en warmte.
En dan… is het jaar voorbij.
De nieuwe ritueelbegeleider van het jaar wordt volgende week benoemd. Voor mij zit het er bijna op! Tijd om terug te kijken.
2015 was voor mij een fantastisch jaar. Iedere dag kende minstens 1 geluksmoment. Zo’n moment waarvan je gaat glimlachen. Ik weet het zeker, want ik heb het bijgehouden.
Na de nieuwjaarsbijeenkomst van de LBvR kocht ik op het station een agendaatje van Marjolijn Bastin. Met een grote glimlach en vol jeugdsentiment, want met haar tekeningen had ik als tiener mijn kamer vol hangen.
Iedere dag beschreef ik een mooi moment in dit boekje. “Een kopje koffie buiten in de zon” (1 maart) “mam had soep klaar staan, toen ik Sofie kwam brengen” (18 maart) “Lekker gesport” (9 augustus) “Huiswerk maken met Margo” (21 oktober) “Tijmens eerste optreden met koortje” (16 december). Allemaal hele kleine dingen…
Terugkijkend besef ik dat juist die hele kleine dingen me blij maken. Dat ik juist hierdoor een ontzettend rijk mens ben.
Inmiddels ben ik in het tweede “leuke dingen boekje” begonnen. 2016 wordt weer een fantastisch jaar. Ik hoop van harte dat ook voor jullie 2016 een mooi jaar wordt. Ik daag jullie allemaal uit om in een mooi boekje dagelijks een geluksmoment te noteren. Zo kunnen jullie vast aan het einde van het jaar zeggen: “2016 was goed! Ik heb me iedere dag even gelukkig gevoeld.”
Ik wens mijn opvolger heel veel succes en plezier als ritueelbegeleider van het jaar en ben benieuwd hoe hij of zij de plaats in de Nieuwsbrief gaat invullen.
Hartelijke groeten,
Lucie Geurts
En dan… wikken en wegen
Er is een man gestorven. Zijn vrienden, broers en zussen spreken vol lof over hem. Hoe ziek hij ook was, altijd lag hij glimlachend in bed. Het ging altijd goed met hem. Hij hield zijn humor en zijn daadkracht. Trotseerde de kanker, vocht als een leeuw. Zo lang hij kon bleef hij werken, deed hij zijn vrijwilligerswerk. Zelfs vanuit zijn ziekbed gaf hij nog instructies door.
Er is een man gestorven. Zijn vrouw, dochter, zoon en ouders zijn opgelucht. Hij droeg zijn ziekte op eigen kracht, weigerde pijnstillers. Hierdoor konden zijn dochter en zoon niet meer spelen in huis, want dat maakte lawaai. Zij mochten niet naar buiten, want dan wist hij niet waar ze waren. Hij kon niet meer knuffelen, want dat deed zo’n pijn. Op elk lief woord of gebaar reageerde hij met een snauw.
Er is één man gestorven en mij wordt gevraagd de afscheidsdienst te begeleiden. Ik hoor twee compleet verschillende verhalen en begin te wikken en te wegen.
Ik mag en wil hem niet van het voetstuk stoten waar zijn vrienden, broers en zussen hem op hebben geplaatst. Ik moet en wil recht doen aan de machteloosheid die zijn vrouw, kinderen en ouders hebben gevoeld. Ik loop op eieren, benoem, nuanceer en geef hoop: “Juist omdat hij zo graag bij jullie wilde zijn, vocht hij als een leeuw. Daarom beloofde hij dat hij als een ster aan de hemel over jullie zal waken. En sterren, die kunnen niet boos zijn en niet snauwen. Sterren kunnen enkel stralen van liefde en trots.”
Uitgeput, maar voldaan kom ik ’s avonds thuis. Blij dat ik recht kon doen aan beide verhalen, dankbaar dat ik een gezin een stukje in hun rouwverwerking op weg heb kunnen helpen.
En dan… een lege kast.
December, maand van cadeautjes en verassingen. Na mijn benoeming tot ritueelbegeleider van het jaar besloot ik mezelf een kleurenadvies cadeau te doen, want bij
iedere uitvaart maak ik me weer druk om mijn uiterlijk. Zit mijn pak wel goed? Staat deze kleur me wel? Pas deze stijl wel bij de nabestaanden en de sfeer van de dienst?
Inmiddels zijn we ruim een half jaar verder. In mijn tas draag ik nu altijd mijn persoonlijke kleurenwaaier bij me. Deze heeft me al voor diverse miskopen behoed!
Rieki, mijn kleur- en stijladviseur, gaf niet alleen advies, zij kwam ook om thuis mijn kledingkast op te ruimen. Er bleef bijna niets liggen, maar wat er bleef liggen, was kleding die bij mij past en die ik graag draag. Omdat ik voor een dierbare van Rieki de uitvaart heb mogen verzorgen voelde zij feilloos aan welke stijl kleding bij ons beroep past.
Na afloop van deze morgen had ik een ongelooflijk opgeruimd gevoel. Er ligt minder in mijn kast en toch heb ik meer om aan te doen. Ik voel me zeker en vertrouwd in alles wat ik nu draag en dat straal ik natuurlijk ook uit..
En het gaat verder…Ook mijn website is opnieuw gestyled. Kleuren en kleding passen nu beter bij mij. De reacties van vrienden en bekenden die aangeven dat de site “echt Lucie” is, doen me goed. Neem gerust een een kijkje op www.luciegeurts.nl.
Al met al gaf het kleur- en stijladvies mij meer dan ik had durven dromen: een opgeruimd gevoel, een andere mindset, meer zelfvertrouwen, een frissere uitstraling en een reden om te gaan shoppen. :)
(Kleur- en stijladvies: http://www.onlystyle.nl)
En dan… tranen.
Tijdens het regelen van een uitvaart gaat mijn telefoon. Het telefoontje wordt gevolgd door een sms. “Bel me. Spoed.” Nog voordat ik weer in de auto zit, neem ik contact op met de uitvaartverzorger. “Ik heb je donderdag nodig. Als je niet kunt gaan we naar een andere dag.” Er is een kindje van vier jaar plotseling gestorven…
Met lood in de schoenen sta ik twee dagen later bij de ouders op de stoep. Intens verdrietig, maar ook trots, laten zij hun prachtige zoontje zien, dat in zijn eigen bedje tussen talloze knuffels ligt.
Samen met zijn ouders, grootouders en school maken we er een indrukwekkend afscheid van, met verhalen en muziek, waarvan het jongetje hield. Hij zou het een prachtige voorstelling hebben gevonden. Hij was immers dol op voorstellingen.
Na de dienst begeleid ik met de uitvaartverzorger de ouders en grootouders in de ovenruimte. Wat houden de ouders zich sterk in dit onmenselijke verdriet. De crematoriummedewerker en ik zijn minder sterk. Met tranen in de ogen staan we naast elkaar als de familie de ovenruimte verlaat.
“Dit went nooit”, zegt ze. Samen besluiten we dat we aan dit soort situaties ook helemaal niet willen wennen, niet mogen wennen. Ik ben er in ieder geval van overtuigd dat ik geen goede ritueelbegeleider meer ben, wanneer ik het normaal ga vinden dat jongetjes van vier zomaar dood mogen gaan…
En dan…theoloog
In het voorjaar van dit jaar had ik drie hele weken vrij. Een ongekende luxe, die ik me, vanaf dat ik ritueelbegeleider ben, nog niet gegund heb.
Drie heerlijke weken, waarin ik ongestoord kon studeren voor mijn theologie examens. Vol enthousiasme bestudeerde ik nieuwe religieuze bewegingen, variërend van paganisme (wicca) tot scientology, oosterse religies, van hindoeisme tot sikhisme, en godsdienstsociologie.
Op het Spaanse La Palma beet ik mijn tanden stuk op Christologie en Islam en genoot ondertussen van het heerlijke eiland en goed gezelschap.
Eind juni reisde ik verschillende keren naar Leuven om examens te doen. Na afloop van deze enerverende weken sloeg de twijfel toe: Heb ik wel voldoende gestudeerd? Verliep dat laatste examen wel goed genoeg?
Begin juli stond het verlossende bericht op internet. Op de lijst met geslaagden stond mijn naam: ik heb de bachelor theologie gehaald!
Zo ging ik als theoloog de vakantieperiode in. Weer lekker aan de slag, maar toch ook vrijer dan de vorige jaren. Dit jaar geen druk van examens in augustus en meer kennis over verschillende geloven en religies.
Het deed me goed om 3 volle weken niet bereikbaar te zijn en ik geniet nu volop van de zomer en het prachtige werk dat ik heb.