Rituelen rondom afscheid
Rond allerzielen en allerheiligen bezoeken veel mensen het graf van overleden familieleden of vrienden. Het is een oud ritueel dat mensen in ere houden. Wellicht denkt u nu: “ik doe niet aan rituelen”, maar klopt dit wel?
“Het leven staat bol van rituelen. Mensen gebruiken rituelen vaak zonder dat ze dat in de gaten hebben. Denk bij voorbeeld aan het verhaaltje voor het slapen gaan, de manier waarop mensen hun partner groeten die naar zijn of haar werk gaat of het vaste rondje met de hond.” Aan het woord is psycholoog en ritueel begeleider, Lucie Geurts uit Horst.
“Rituelen geven houvast en structuur. Door rituelen weten mensen ‘hoe het hoort’, hoe ze iemand groeten, hoe ze afscheid moeten nemen. Dit geeft een gevoel van veiligheid en meer zekerheid in lastige situaties. Vaak ook markeren rituelen een overgang, een belangrijk punt in het leven. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het versturen van geboortekaartjes, een huwelijkssluiting of een begrafenis.”
Juist rondom een sterfgeval zijn rituelen van belang, zegt Lucie Geurts. De dood is immers ongrijpbaar, mysterieus. Rituelen maken dat het afscheid en de dood beter te bevatten zijn, bieden duidelijkheid. De rituelen rondom een sterfgeval zijn echter niet overal gelijk. In verschillende culturen zien we uiteenlopende rituelen. Maar ook in Horst aan de Maas nemen mensen allemaal op hun eigen manier afscheid. “Veel mensen vinden troost in een afscheid vanuit de kerk. De oude vertrouwde rituelen die plaatsvinden in de avondwake en de begrafenis mis, ook wel requiemmis genoemd, zijn bij velen goed bekend. De requiemmis is met de tijd meegegaan en is niet meer de traditionele requiemmis, waar overigens wel voor gekozen kan worden.”
Mensen die geen blnding hebben met de kerk, nemen afscheid vanuit een niet kerkelijke ruimte. Zij staan voor de uitdaging om zelf een passende dienst samen te stellen.
“Ook zij wensen immers een respectvol en passend afscheid van de overledene. Zij maken echter geen gebruik van de structuur die een kerkelijk afscheid bledt. Wel is er een grote behoefte aan rituelen en symbolen. Vaak kiezen mensen er voor vertrouwde symbolen te gebruiken, zoals het ontsteken van kaarsen. Soms kiest men ook voor symbolen of rituelen die ‘nieuw’ zijn: het plaatsen van een speciaal voorwerp bij of op de kist, een bloemengroet of een powerpointpresentatie”, aldus Lucie Geurts.
bron: Hallo Horst aan de Maas